KOLOREKTAL KANSER
Erkekler yılda 740.000’den, kadınlarda 600.000’den fazla vaka ile kolorektal kanser dünya çapında meydana gelen kanser ölümlerinin dördüncü sebebidir.
- Kolorektal kanser erkeklerde üçüncü, kadınlarda ise ikinci sırada olan en yaygın kanser türüdür.
- 20 kişiden birinin kolorektal kansere yakalanabileceği tahmin edilmektedir. Vakalar çoğunlukla 65 yaş üstüdür.
- Kolorektal tümörlerin yaklaşık olarak %80'i ailesel bir geçmişe değil, sporadik bir kaynağa sahiptir.
- Hastalık, en az 5 yıl içinde polip başlangıcından tümöre dönüşmektedir.
- Kolorektal kanserin erken evrelerdeki teşhisi, hastalarınn çoğunun etkili bir şekilde tedavi edilmesini sağlar.
- Evre I - II'de tedavi edilen hastalarda 5 yıllık yaşam oranı %60 - %95'dir.
TARAMA PROGRAMLARI
- Kolorektal kanserin önlemesine yönelik olarak, Avrupa Klinik Rehberi, başka risk faktörü bulunmayan 50 yaş üstündeki kişilerin tarama testinden geçmesini önermektedir.
- Tarama programları, dışkıda gizli kan testi veya kolonoskopi gibi farklı test türlerini önermektedir.
- Bu tür programlara katılma oranı, beklenenden daha düşüktür.
- Kan testi mevcut tarama metotlarına göre daha kabul edilebilir bir yöntemdir.
KOLOREKTAL KANSERİN KAN TESTİYLE ERKEN TANISI
- Septin9 kolorektal kanser taramasında kullanılan bir kan testidir.
- SEPT9 geni tarafından kodlanan protein, hücre bölünmesinin düzenlemesiyle ilişkili bir protein ailesine aittir. SEPT9 proteini bir tümör baskılayıcıdır.
- Test, SEPT9 geninin metillenmiş biçimini tespit eder. SEPT9 metilasyonu, SEPT9 protein ekspresyonunu azaltan epigenetik bir değişimdir ve kolorektal kansere bağlı bir kan biyobelirteci olarak kabul edilir.
- Metillenmiş SEPT9 geni, tümörden kan dolaşımına salınır ve gerçek zamanlı PCR (Real-time PCR) ile tespit edilir.
- Septin9 kolondaki konumu ne olursa olsun, kolorektal kanseri teşhis eder.
SEPTIN 9 TESTİ KİMLER İÇİN UYGUNDUR?
- 50 yaşın üstündeki erkekler ve kadınlar, kolorektal kanser açısından ortalama risk olarak tanımlanırlar.
- Yaşa bakılmaksızın kolorektal kanser hakkında endişesi olan hastalar yaptırabilir.
SEPTIN 9 TESTİNİN AVANTAJLARI
- CE-IVD işaretli kolorektal kanser için tarama testidir.
- Kolorektal kanserin erken tanısına yönelik ilk ve tek FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) onaylı kan testidir.
- Diğer tarama testlerinin oluşturduğu test kaygısını önleyen ve rehbere göre tekrarlamayı kolaylaştıran kan örneği alınarak çalışılır.
- Kolorektal kansere ilişkin tümör biyobelirtecidir.
- Kolorektal kanser tarama programlarına yönelik hastanın kabulünü artırır.
- Örnek almadan önce hiçbir hazırlık veya besin kısıtlaması gerektirmez.
ÖNEMLİ NOKTALAR
- Hamile kadınlarda analiz önerilmemektedir çünkü hamilelik sonucu etkilemektedir.
- Kronik gastrit, özofajit, romatoid olmayan artrit ve akciğer, meme veya prostat kanseri olan hastalarda pozitif bulgulara rastlanmıştır.
- Daha önce kolorektal polipler, kolorektal veya ilgili kanserler, enflamatuar bağırsak hastalığı, kronik ülseratif kolit, Crohn hastalığı veya familyal adenomatöz polipozis geçmişi olan kolorektal kanser riski yüksek olan hastalarda analiz gerekmemektedir.
- Analiz, kolorektal kanserin teşhisi ve hastalığın kişisel veya ailevi geçmişi olan kişilerin izlenmesi için gereken teşhis testi olmaya devam eden kolonoskopinin yerini almaz.